USTALENIE STANU SPRAWY KARNEJ

Informacje dla osób przebywających za granicą (i nie tylko)

CELE POSZUKIWAŃ

Informacja, że daną osobą interesuje się polska Policja wcale nie oznacza, że osoba ta jest podejrzana o popełnienie jakiegoś przestępstwa albo, że jest nakaz jej aresztowania. Powody poszukiwania danej osoby są najczęściej następujące:

  1. poszukiwania w celu ustalenia miejsca pobytu i w celu doręczenia wezwania do stawienia się do określonej jednostki Policji, prokuratury lub też sądu (np. w charakterze świadka lub podejrzanego (oskarżonego),
  2. poszukiwania w celu zatrzymania (do 48 godzin) i doprowadzenia na przesłuchanie (do sądu, prokuratury lub na Policję,
  3. poszukiwania w celu aresztowania (np. na 14 dni lub 3 miesiące) lub odbycia kary pozbawienia wolności.

JAK DOWIEDZIEĆ SIĘ O CO CHODZI ?

Jest kilka sposobów na ustalenie jaki jest cel działań Policji:

  • jeżeli po wizycie policjantów pozostało jakieś zawiadomienie lub wezwania należy je przeczytać – powinno tam być napisane kto i w jakim charakterze poszukuje danej osoby,
  • jeżeli wiadomo z jakiej jednostki policji byli funkcjonariusze można tam zadzwonić i spróbować się czegoś dowiedzieć. Należy jednak pamiętać że w większych komisariatach policjanci, którzy odbiorą telefon mogą nie wiedzieć co robią ich koledzy. Ponadto Policjanci mogą nie chcieć udzielać informacji, albo też udzielać informacji niepełnych (co często może być równoznaczne z tym jakby się otrzymało informacje fałszywe).
  • jeżeli jest jakieś przypuszczenie co do tego o jakie zdarzenie chodzi można zwrócić się bezpośrednio (telefonicznie lub listownie) do właściwej miejscowo jednostki policji, prokuratury lub sądu czy prowadzi w danej sprawie postępowanie (w sprawie jakiegoś konkretnego zdarzenia); bardzo ważne jest przy tym ustalenie numeru sprawy co pozwoli później łatwo odnajdywać informacje o sprawie.
  • można wynająć adwokata, udzielić mu pisemnego pełnomocnictwa (i jak największej ilości informacji o sprawie) do reprezentowania w sprawie karnej. Adwokat taki może kierować pisma, dzwonić i jeździć do wybranych jednostek policji, prokuratury i sądów (bez ryzyka, że zostanie zatrzymany) celem ustalenia stanu sprawy. Adwokat pełni w takim przypadku rolę obrońcy osoby podejrzanej lub oskarżonej o popełnienie przestępstwa (ew. pełnomocnika np. świadka) i ma pełne prawa (zagwarantowane w Kodeksie postępowania karnego) do uzyskiwania informacji o stanie sprawy. Jednocześnie adwokat ma co do zasady zakaz udzielania policji, prokuraturze i sądom informacji, które mogłyby zaszkodzić jego klientowi. Nie ujawni zatem np. miejsca pobytu swego klienta itp.
  • można wreszcie pójść osobiście udać się na Policję, ale w przypadku nakazu zatrzymania policjanci będą musieli daną osobę zatrzymać mimo jej dobrowolnego zgłoszenia.

JAK BEZPIECZNIE WRÓCIĆ DO KRAJU

Ustalenie stanu sprawy karnej ma m.in. dać odpowiedź na pytanie czy można bezpiecznie wrócić do kraju, a jeśli nie to co zrobić, aby to stało się możliwe. Mogą zdarzyć się różne sytuacje:

  • dana osoba była poszukiwana dla ustalenia miejsca pobytu - po podaniu adresu zagranicznego (jeżeli dana osoba nie musi zachowywać go w tajemnicy) poszukiwania zostają zwykle odwołane, ale poszukiwana wcześniej osoba może zostać zobowiązana do stawienia się np. na przesłuchanie,
  • poszukiwania miały na celu zatrzymanie i doprowadzenie na przesłuchanie - wtedy również można się starać o odwołanie nakazu zatrzymania po podaniu adresu zamieszkania za granicą, jeżeli to nie poskutkuje trzeba się starać o list żelazny,
  • był list gończy i nakaz aresztowania - wtedy, jeżeli nie uda się uchylić listu żelaznego (do tego niezbędna już wydaje się pomoc adwokata (obrońcy), konieczne jest uzyskanie listu żelaznego
  • skazany jest poszukiwany w celu odbycia kary pozbawienia wolności - można starać się o odroczenie wykonania kary, czasem też o jej zawieszenie a po upływie dłuższego czasu o umorzenie postępowania z uwagi na przedawnienie.

LIST ŻELAZNY

List żelazny pozwala na uczestniczenie w sprawie karnej bez obawy, że zostanie się aresztowanym.

List żelazny